ชะลอม ห้องภูมิปัญญา
ชะลอม (ภาษาเรียกภาคกลาง)
ลักษณะ ชะลอมเป็นเครื่องจักสานที่สานขึ้นจากตอกไม้ไผ่บางๆ มีหูหิ้ว
ประโยชน์ใช้สอย ใช้เป็นภาชนะใส่ผักผลไม้และสิ่งของต่างๆ
ประวัติความเป็นมา ชะลอมสานแบบตาเฉลวหกเหลี่ยมตาห่าง มักจะทําเป็น
รูปทรงกระบอกแล้วรวบตอกที่ปากมัดเข้าด้วยกันเพื่อหิ้ว การสานชะลอมขึ้นมาใช้ นอกจากจะทําเป็นภาชนะ
ใส่ของที่มีความคงทนแข็งแรงแล้ว รูปทรงและลายสานที่สวยงามของชะลอมยังสะท้อนให้เห็นถึงคุณค่าของ
มรดกทางวัฒนธรรมอีกด้วย
ลักษณะ ชะลอมเป็นเครื่องจักสานที่สานขึ้นจากตอกไม้ไผ่บางๆ มีหูหิ้ว
ประโยชน์ใช้สอย ใช้เป็นภาชนะใส่ผักผลไม้และสิ่งของต่างๆ
ประวัติความเป็นมา ชะลอมสานแบบตาเฉลวหกเหลี่ยมตาห่าง มักจะทําเป็น
รูปทรงกระบอกแล้วรวบตอกที่ปากมัดเข้าด้วยกันเพื่อหิ้ว การสานชะลอมขึ้นมาใช้ นอกจากจะทําเป็นภาชนะ
ใส่ของที่มีความคงทนแข็งแรงแล้ว รูปทรงและลายสานที่สวยงามของชะลอมยังสะท้อนให้เห็นถึงคุณค่าของ
มรดกทางวัฒนธรรมอีกด้วย
ชะลอม กล่องของขวัญแบบไทยๆ
ชะลอมเป็นภาชนะจักรสานที่ใช้ไม้ไผ่สาน สำหรับใส่ของเช่น ใส่ผลไม้ ใส่เครื่องครัว ใส่ของต่างๆ ชะลอมเป็นภาชนะที่ใช้ไม้ไผ่ทำเป็นเส้น ๆ เพื่อนำมาจักรสาน ชะลอมธรรมดาก็จะเป็นสีของไม้ธรรมชาติคือจะเป็นสีทอง ในสมัยก่อนคนไทยนิยมใช้ชะลอมใส่ของเพื่อจะนำไปฝากบ้านโน้น บ้านนี้ ถ้าจะมากรุงเทพก็ใช้ชะลอมนี่แหละใส่ของมาไม่ว่าจะเป็น กับข้าวหรืออะไรก็แล้วแต่ ตามจุดประสงค์ของคนที่จะใส่ แต่ปัจจุบันมักจะนำมาใช้เป็นการประยุกต์ห่อของขวัญแบบไทยๆวัสดุที่ใช้ในการทำ
- ไม้ตอกไม้ไผ่กว้างประมาณ 0.4 เซนติเมตร ยาว 50 เซนติเมตร จำนวน 15 เส้น
- ไม้ตอกขนาดเส้นเล็กกว้าง 0.2 เซนติเมตร ยาว 50เซนติเมตร 1 เส้น
- สีย้อมผ้าที่ต้องการ
วิธีทำ
1. จำนำไม้ที่จะเอามาสานนั้นไปย้อมสี ให้เป็นสีต่างๆ ตามที่เราต้องการ อาจจะเป็นสีเขียว เหลือง แดง หรือว่าสีอะไรก็แล้วแต่ที่เราชอบ
2. นำไม้ที่เราย้อมสีเสร็จ มาสานโดยใช้ไม้ตอก 2 เส้น วางไขว้เป็นตัว X
3. นำไม้ตอกอีก 2 เส้นสานขัดด้านบนและด้านล่าง
4. นำไม้ตอกสานขัด 3 ทิศทางให้ได้ด้านละ 4 เส้น รวมเป็นไม้ตอกทั้งหมด 12 เส้น
5. จะเห็นว่าไม้ตอกทุกเส้น จะขัดกันธรรมดา ยก 1 ข้าม 1 จะได้รูปหกเหลี่ยมเป็นจุดศูนย์กลาง 1 รูปและมีรูปหกเหลี่ยมล้อมรอบ จำนวน 6 รูป
6. การขึ้นเป็นตัวชะลอม ให้เลือกจับมุมใดมุมหนึ่ง
นำไม้ตอกสานขวางจนรอบเป็นวงกลม ปลายไม้ตอก
ที่รอบให้ทับซ้อนกับจุดเริ่มต้นวนจนหมดความยาวของไม้ตอก
นำไม้ตอกสานขวางจนรอบเป็นวงกลม ปลายไม้ตอก
ที่รอบให้ทับซ้อนกับจุดเริ่มต้นวนจนหมดความยาวของไม้ตอก
7. ใช้ไม้ตอกสานลักษณะเดียวกันอีก 2 เส้นโดยรอบจะได้ชะลอมขนาดย่อม
8. นำไม้ตอกเส้นเล็กสานขัดรอบบนสุดกันหลุด เท่านี้ก็เสร็จสมบูรณ์
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น